شرط ریزش قیمت خودرو در بازار

تیترکوتاه نوشت: صنعت خودرو در ایران یکی از صنایع مهم و پرسود اقتصاد کشور می‌باشد. این صنعت با بیش از نیم قرن سابقه فعالیت، از دهه شصت با تأسیس شرکت‌های خودروسازی در ایران آغاز شد. در حال حاضر، بیش از ده شرکت خودروسازی در ایران فعالیت دارند و تولیدات متنوعی از خودروهای سواری، خودروهای تجاری، و خودروهای خاص را تولید می‌کنند. این صنعت به عنوان یکی از منابع اصلی اشتغال و تولید در ایران محسوب می‌شود. همچنین، بازار داخلی ایران نقش مهمی در تحولات و توسعه‌های این صنعت ایفا کرده و همچنان توانمندی‌ها و چالش‌های خود را داراست.

بابک صدرایی، در پاسخ به این سئوال که بحث قانونی شدن واردات خودروهای کارکرده تاچه اندازه می‌تواند باعث کاهش قیمت خودرو در ایران شود، گفت: در این زمینه دو موضوع را باید مدنظر داشت اول اینکه اخبار مربوط به آزادسازی واردات چه تاثیری بر بازار بیمار ما خواهد گذاشت و دیگر آنکه پس از انتشار این اخبار چه اقداماتی صورت می‌گیرد؟

وی ادامه داد: شاید انتشار اخباری درباره واردات خودرو بتواند برای یک مقطع چند ماهه بر بازار اثرگذار باشد و تا حدی منجر به ریزش قیمت‌ها شود اما مهم آن است که در واقعیت اتفاقاتی رخ دهد که ارز مورد نیاز برای واردات این بخش تامین شده و از نظر قانونی نیز سدی بر سر راه واردات ایجاد نشود یا مثلا میان ارگان‌های مرتبط همکاری و هماهنگی لازم وجود داشته باشد.

این کارشناس در پاسخ به اینکه آیا با ایجاد این شرایط قیمت خودرو طی ماه‌های آتی همچنان سیر نزولی خواهد داشت، افزود: با توجه به اینکه مباحث خبری می‌تواند از نظر روانی روی بازار تاثیرگذار باشد می‌شود انتظار داشت طی یک تا دو ماه آینده همچنان قیمت خودروها با کاهش مواجه شود.

وی ادامه داد: البته این نیز مهم است که خودروهای وارد شده شرایط فنی مناسبی داشته و برای واردات آنها رانتی اعمال نشده باشد. اگر به شکل ایده‌آلیستی تمام این موارد رعایت شود حتی می‌توان انتظار داشت که طی ماه‌های آینده قیمت خودرو کاهش بیشتری را نیز تجربه کند.

صدرایی افزود: طبیعی است چنانچه واردات به شکل انبوه صورت گرفته و قیمت‌گذاری محصولات وارداتی مناسب باشد این تصمیم می‌تواند منجر به کاهش بیشتر قیمت‌ها شود اما اگر قرار باشد مشکلاتی که سر راه واردات خودروهای صفر ایجاد شد در این زمینه هم وجود داشته باشد و مثلا خودروی وارد شده برای مدت چندین ماه در گمرک معطل شود دیگر نمی‌توان انتظار داشت نتیجه مطلوبی حاصل شود.

این کارشناس بازار خودرو با تاکید بر اینکه تنها با خبردرمانی نمی‌توان برای مدت طولانی قیمت‌ها و وضعیت بازار را کنترل کرد، گفت: خبردرمانی ممکن است در یک بازه زمانی کوتاه تاثیرگذار باشد اما اگر قرار باشد شاهد کاهش مستمر قیمت خودرو باشیم لازم است واردات بصورت پیوسته، در حجم مناسب و بدون دردسر و مانع صورت گیرد؛ در چنین شرایطی کاهش قیمت در بازار بیشتر هم می‌شود اما اگر عکس این اتفاق رخ دهد بار دیگر قیمت‌ها افزایش خواهد یافت.

وی با بیان اینکه اکنون در میان خودروهای خارجی گاه حتی شاهد کاهش ۳۰ تا ۴۰ درصدی قیمت‌ها هستیم، افزود: با این وجود همه بر این باور هستند که این کاهش قیمت موقتی است. البته همان طور که اشاره کردم چنانچه مسیر واردات خودروهای کارکرده به درستی طی شود حتی می‌توان انتظار ریزش بیش ازاین را نیز داشت.

صدرایی در پاسخ به سوالی درباره تاثیر صحبت‌هایی مبنی بر امکان واردات خودرو از سوی اشخاص حقیقی توضیح داد: زمانی که اعلام می‌شود مردم می‌توانند ارزی که در خانه دارند را برای واردات خودرو استفاده کنند بطور ناخودآگاه این پیام مخابره می‌شود که دولت ارز کافی برای واردات خودروهای کارکرده را ندارد. البته بسیاری نیز بر این باورند که واردات این خودروها در آینده به شرکت‌ها محول خواهد شد هرچند که زمان زیادی لازم است تا جزئیات اجرای این طرح مشخص شود.

وی در ادامه گفت: قیمت خودرو به عوامل متعددی بستگی دارد و نمی‌توان گفت تنها با واردات مشکل آن حل می‌شود. موضوعات سیاسی، اقتصادی و اجتماعی متعددی در این زمینه تاثیرگذارند و مجموع این عوامل موجب شده توده‌ای سفت تشکیل شود و بازار خودرو در ایران را با نوعی بیماری مواجه کند.

این کارشناس افزود: حال هرقدر هم قیمت خودروها کم شود همچنان قیمت آن غیرمنطقی است. مثلا اکنون قیمت یک خودروی ژاپنی یا کره‌ای که حدود ۱۵ تا ۱۶ سال کار کرده و بیش از ۲۰۰ هزار کیلومتر راه رفته در بازار ما بالغ بر یک میلیارد و معادل 2۰ هزار دلار است؛ جالب اینکه مدل ۲۰۲۳ این خودروها در کشورهای منطقه ۳۰ هزار دلار قیمت دارد و این قیمت‌ها در ایران خنده‌دار است.

صدرایی در پایان گفت: حتی اگر واردات خودروهای کارکرده به درستی انجام شده و ریزش قیمت‌ها در بازار ادامه هم داشته باشد یک خودرو از ۳۰ هزار دلار به حدود ۲۰ یا ۱۷ و ۱۸ هزار دلار می‌رسد در حالیکه لازم است قیمت‌های فعلی گاه به یک پنجم برسد تا قیمت‌ها واقعی شود و در کل نیز نمی‌توان انتظار داشت قیمت خودروها یک شبه یک سوم شود.