محمدباقر قالیباف کیست؟

محمدباقر قالیباف نظامی و سیاستمدار اصولگرای ایرانی است که نماینده دوره‌های یازدهم و دوازدهم مجلس شورای اسلامی از حوزه انتخابیه تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس است. وی از خرداد سال ۱۳۹۹ ششمین رئیس مجلس شورای اسلامی است.

او از سال ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۹ عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و به مدت سه دوره در فاصله سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۶ شهردار تهران بود و پیش از آن نیز در قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا، نیروی هوایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروی انتظامی سمت فرماندهی داشته‌است. او همچنین در دوران فرماندهی نیروی انتظامی، رئیس و نماینده ویژه رئیس‌جمهور ایران، سید محمد خاتمی در ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز بود.

قالیباف در سال ۱۳۶۱ فرمانده تیپ ۲۱ امام رضا شد و سپس به فرماندهی لشکر ۵ نصر خراسان در جنگ ایران و عراق ارتقاء یافت. او از نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۸۴ بود که در آن انتخابات نفر چهارم شد. در شهریور ۱۳۸۴ با اجماع شورای شهر به سمت شهردار تهران انتخاب شد. او در سال ۱۳۸۷ (۲۰۰۸ میلادی) از طرف سایت شهرداری‌های جهان، با رأی مردم، به عنوان هشتمین شهردار برتر دنیا معرفی شد. قالیباف با شعار ایران سربلند در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۲ نامزد شد. وی این انتخابات را با کسب حدود شش میلیون رأی در برابر هجده میلیون رأی حسن روحانی و قرار گرفتن در جایگاه دوم واگذار کرد. او در شهریور ۱۳۹۲ با اکثریت آرا در شورای شهر تهران برای سومین بار شهردار تهران شد. او همچنین از نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۹۶ بود که در هفته منتهی به رأی‌گیری به نفع سید ابراهیم رئیسی از نامزدی انصراف داد.

زندگی شخصی

وی در اول شهریور سال ۱۳۴۰ در شهر طرقبه زاده شد. پدرش حسین قالیباف اصالتاً کُرد زبان و مادرش خیرالنساء بوژمهرانی اصالتاً فارس زبان بودند. برادرش حسن قالیباف طرقبه‌ای در عملیات کربلای ۴ در جریان جنگ ایران و عراق کشته شد.

محمدباقر قالیباف در سال ۱۳۶۱ در سن ۲۱ سالگی ازدواج کرد. همسر او زهرا مشیر، زنی از محلهٔ طرقبه است که همسایه قالیباف بود. دوران دبیرستان را به پایان نرسانده بود که روح‌الله خمینی، صیغه عقدشان را جاری کرد. او در سازوبرگ همسرش سمت مدیریت اداره امور بانوان شهرداری تهران و مشاور شهردار را داشته‌است. البته بنا به ادعای قالیباف، وی در این پست‌ها، حقوقی دریافت نکرده‌است. افزون بر آن، او شعر می‌گوید، نقاشی می‌کند و جامعه‌شناسی می‌خواند. وی پس از نامزد شدن شوهرش در انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۹۲) از مدیریت کل امور بانوان شهرداری تهران استعفا کرد تا در صورت انتخاب همسرش حضوری فعال در دولت وی داشته باشد.

فروردین ۱۴۰۱ انتشار عکس‌هایی در شبکه‌های اجتماعی از سفر همسر، دختر و داماد قالیباف به ترکیه برای خرید سیسمونی نوزاد خبرساز شد. در واکنش الیاس قالیباف، پسر او با انتشار پیامی عذرخواهی کرده و این سفر را اشتباه توصیف کرده‌است. پس از آن وحید اشتری، افشاگر این رویداد به دو سال حبس و ممنوعیت از هرگونه فعالیت در اینترنت و شبکه‌های اجتماعی محکوم شد.

تحصیلات 

قالیباف دارای مدرک دکتری در رشته جغرافیای سیاسی است و دوره خلبانی هواپیمای ایرباس را در فرانسه گذرانده‌است. او عضو هیئت علمی و دانشیار گروه جغرافیای سیاسی دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران است. مجله نیوزویک در سال ۲۰۰۹ قالیباف را در رتبه هشتمین فرد قدرتمند در ایران قرار داد.

وی دانش‌آموختهٔ رشتهٔ جغرافیای سیاسی دانشگاه تهران در مقطع فوق لیسانس و دکترای همین رشته در دانشگاه تربیت مدرس، هم‌زمان با فرماندهی نیروی هوایی سپاه، است که در هر دو مقطع تحصیلی با سهمیه ایثارگری پذیرش گرفتند. پایان‌نامهٔ دکترای وی بررسی سیر تکوین نهادهای محلی ایران در دورهٔ معاصر بوده‌است.

استادی دانشگاه

قالیباف دانشیار گروه جغرافیای سیاسی دانشکده جغرافیای دانشگاه تهران است. علاوه بر مقالات گوناگون، تا اکنون سه کتاب از وی به چاپ رسیده‌است:

1. حکومت محلی یا استراتژی توزیع فضایی قدرت سیاسی در ایران، منتشر شده توسط مؤسسه انتشارات امیرکبیر
2. ایران و دولت توسعه‌گرا، منتشر شده توسط مرکز انتشارات وزارت امور خارجه
3. خاورمیانه معاصر: تاریخ سیاسی پس از جنگ جهانی اول، منتشر شده توسط انتشارات قومس

 

سپاه پاسداران

همزمان با پیروزی انقلاب اسلامی محمد باقر قالیباف فعالیت خود را در بسیج آغاز کرد و با شروع ناآرامی‌های کردستان به آن شهر و سپس با آغاز جنگ ایران و عراق به جبهه‌های جنوب عزیمت نمود و در اوایل جنگ به عضویت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درآمد. وی در جبهه‌های جنگ اغلب مسئولیت اطلاعات عملیات جنگ را به عهده داشت سپس در مسئولیت فرماندهی گردان و فرماندهی تیپ امام رضا نیز فعالیت کرد. وی در سال ۱۳۶۱ به فرماندهی لشکر نصر خراسان منصوب شد و سپس در فرماندهی لشکر ۲۵ کربلا کار خود را دنبال کرد. سردار قالیباف بعد از پایان جنگ ایران و عراق فرمانده قرارگاه نجف بود و سپس به جانشینی نیروی مقاومت بسیج منصوب شد.

قرارگاه خاتم‌الانبیا

او در سال ۱۳۷۳ به عنوان فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا انتخاب شد و گفته می‌شود که در پروژه‌هایی همچون راه‌آهن مشهد - سرخس، گازرسانی به پنج استان مرکزی و غربی، ساخت سازه‌های دریایی خلیج فارس و سد کرخه نقش داشته‌است.

فرماندهی نیروی هوایی سپاه

در سال ۱۳۷۶، وی با حکم سید علی خامنه‌ای، به سمت فرماندهی نیروی هوایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منصوب گردید. وی پس از آن به فرانسه رفت و در امتحان خلبانی ایرباس شرکت کرد. محمدباقر قالیباف هنوز هم خلبان ایران ایر می‌باشد. او همچنین برای سه سال فرمانده نیروی هوایی سپاه بود.

ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز

قالیباف در سال ۱۳۸۳ به عنوان نماینده سید محمد خاتمی (رئیس‌جمهور وقت) و رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز منصوب گردید. در دوره او ریاست او بر این ستاد دادگاه ویژه جرایم قاچاق کالا و ارز راه‌اندازی شد که پرونده‌هایی همچون فرودگاه پیام و قاچاق خودرو در این دادگاه بررسی شد و اقداماتی از جمله مبارزه با قاچاق سیگار و کشف چند اسکله که برای قاچاق کالا استفاده می‌شد، صورت گرفت.

شهرداری تهران

پس از اینکه قالیباف در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۸۴ شکست خورد، به همراه محمد علی‌آبادی و محمدعلی نجفی به عنوان گزینه‌های تصدی شهرداری تهران پیشنهاد شد. در ۱۳ شهریور ۱۳۸۴، وی توسط شورای شهر تهران به عنوان شهردار تهران انتخاب شد تا جانشین محمود احمدی‌نژاد شود که پس از انتخاب به عنوان رئیس‌جمهور، این مقام را ترک کرده بود. وی ۸ رای از ۱۵ رای شورا را به دست آورد. او در سال‌های ۱۳۸۸ و ۱۳۹۲ هر دفعه برای ۴ سال توسط شورای شهر تهران در این مقام ابقا شد.

وی در سال ۱۳۸۷ برابر با سال ۲۰۰۸ میلادی از طرف سایت شهرداری‌های جهان به عنوان هشتمین شهردار برتر دنیا معرفی شد. سبک «مدیریت جهادی» یک شیوه مدیریت شهری در ایران بود، که توسط محمدباقر قالیباف، رقم خورد. قالیباف مدیریت شهری را «با عقل متصل به وحی نه عقل ابزاری و نه عقل پراگماتیستی» انجام می‌داد.

در نهایت محمدباقر قالیباف و محسن هاشمی رفسنجانی به عنوان گزینه‌های نهایی شهرداری تهران برنامه‌های خود را ارائه کردند. در روز ۱۷ شهریور ۱۳۹۲ در جریان انتخاب شهردار توسط شورای شهر تهران، در دور اول رأی‌گیری قالیباف و محسن هاشمی هریک موفق به کسب ۱۵ رأی شدند و یک رأی سفید به صندوق انداخته شد. در دور دوم رأی‌گیری، سرانجام قالیباف با کسب ۱۶ رأی در مقابل ۱۴ رأی محسن هاشمی و یک رأی سفید برای سومین دوره چهارساله شهردار تهران شد. ظاهراً الهه راستگو که در دور اول رأی ممتنع داده بود در دور دوم به قالیباف رأی داد و حسین رضازاده که در دور اول به محسن هاشمی رأی داده بود در دور دوم رأی ممتنع داد. در پی انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا (۱۳۹۶) و پیروزی تمامی ۲۱ نامزد لیست امید (فهرست اصلاح‌طلبان و اعتدالگرایان) در شورای شهر تهران، محمدعلی نجفی به عنوان شهردار تهران انتخاب شد و قالیباف در ۱ شهریور ۱۳۹۶ همزمان با تولد ۵۶ سالگی‌اش ریاست ۱۲ ساله خود را، که رکوردی از نظر طول مدت تصدی بر این نهاد به حساب می‌آید، به پایان رساند.

حضور در انتخابات

انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۳۸۴

دیدگاه‌های اقتصادی محمد باقر قالیباف

به گزارش ایسنا، در آستانه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، محمدباقر قالیباف با موضوع معیشت مردم در حوزه مسکن و وعده‌ «پایان احتکار زمین»، ورود به صحنه رقابت را آغاز و امروز نیز اولین بیانیه خود را منتشر کرده است.

محمدباقر قالیباف که طی دوره‌های مختلف طی سه دهه اخیر (انتخابات ریاست‌جمهوری سال‌های ۱۳۸۴، ۱۳۸۸، ۱۳۹۲ و ۱۳۹۶) نامزد انتخابات ریاست جمهوری بوده اما در انتخابات سال ۱۳۹۶ (دولت دوازدهم) تا پایان، در صحنه انتخابات باقی نماند و برای انتخابات دولت دوازدهم، به‌نفع سید ابراهیم رئیسی از دور رقابت، کناره‌گیری کرد.

قالیباف در انتخابات سال ۱۳۸۴ چهارم و در سال ۱۳۹۲ پس از حسن روحانی، نفر دوم شد.

دیدگاه‌ رئیس مجلس فعلی پیرامون اقتصاد کشور

محمدباقر قالیباف در نخستین روزهای بعد از ثبت‌نام برای کاندیداتوری دولت چهاردهم (پیش از اعلام اسامی نامزدهای نهایی) در نخستین اظهار نظر خود برای اقتصاد کشور، به موضوع معیشت مردم و مهمترین آن، یعنی «مسکن» پرداخت.

وی در صفحه‌ مجازی خود در توییتر، ضمن تاکید بر اینکه ''هزینه بالای مسکن زندگی مردم را سخت کرده است،  ریشه این موضوع را در قیمت بالای زمین دانسته و این اطمینان را به مردم داد که در صورتی که به ریاست جمهوری دولت چهاردهم برسد، با برنامه‌ریزی دقیق و سرعت بالا  به این موضوع خواهد پرداخت و ٣٣٠ هزار هکتار زمینی که در قانون برنامه‌ی هفتم به ظرفیت سکونتگاهی اضافه شده است را اجرا خواهد کرد.

مرخصی از مجلس برای مراعات عدم استفاده از فرصت‌ صحن

صبح امروز (دوشنبه)، محمد رشیدی- عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی- در گفت‌وگو با ایسنا،  از مرخصی قالیباف در ایام تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری خبر داده و اعلام کرد: با توجه به اینکه آقای قالیباف به عنوان کاندیدای ریاست جمهوری است، ایشان در ایام تبلیغات انتخابات مرخصی می‌گیرد؛ بر همین اساس در جلسه علنی روز گذشته هم در صحن علنی مجلس شورای اسلامی حضور نیافت. چون نمی‌خواهد از تریبون مجلس و فضای صحن علنی استفاده کند.

یکی از مهمترین و تازه‌ترین اظهارنظرهای اقتصادی قالیباف (در جایگاه ریاست مجلس شورای اسلامی)، دیداری است که بهمن ماه سال گذشته با رئیس و اعضای هیأت رئیسه اتاق بازرگانی ایران و اتاق تهران داشت؛ محمدباقر قالیباف در این دیدار ضمن اشاره به اهمیتی که رهبر معظم انقلاب برای بخش خصوصی قائل هستند، اظهار کرد: تاکید دولت، مجلس و قوه قضائیه نیز بر امنیت سرمایه‌گذاری است و از آن صحبت می‌کنند و به آن اعتقاد دارند؛ پس چرا در نهایت به نتیجه نمی‌رسیم و سال‌هاست با مشکلات مشابه مواجه هستیم؟ چه چیزی مانع کار است؟

اشتباه پرداخت یارانه در حوزه دام و طیور تا تولید و توزیع برق

قالیباف در همین دیدار با بخش خصوصی، تصریح کرد: در حال حاضر در حوزه دام و طیور، ارز  ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی به ابتدای زنجیره تولید داده می‌شود و از سوی دیگر یارانه به انتهای زنجیره که مصرف‌کننده است، نیز داده می‌شود؛ این درحالیست که قرار بود با تخصیص یارانه به انتهای زنجیره، یارانه ابتدای آن قطع شود اما نشد؛ فلذا از هر دو سو در حال پرداخت یارانه هستیم که در پی آن، دولت، مردم و همچنین تولیدکننده ضرر می‌کنند.

وی همچنین مدیریت در تولید، توزیع و مصرف برق را هم دارای اشکالاتی می‌بیند و معتقد است که حوزه انرژی می‌تواند به‌عنوان یک پیشران مورد توجه باشد تا به محلی برای سرمایه‌گذاری تبدیل شود.

جذب سرمایه قابل توجه با بهره‌گیری از ظرفیت بخش خصوصی

رئیس فعلی مجلس و کاندید انتخابات چهاردهم، استفاده از ظرفیت بخش خصوصی را موثر در جذب سرمایه قابل توجه در بازه زمانی کوتاه دانسته و یادآور شد: برجام زمانیکه هنوز ترامپ هم نیامده بود، توانست چهار میلیارد دلار ارز برای سرمایه‌گذاری وارد کشور کند اما به اعتقاد من می‌توانیم با تصمیم‌گیری درست ظرف کمتر از ۲۰ ماه و با استفاده از ظرفیت بخش خصوصی و بدون تکیه بر سرمایه‌گذاری‌های خارجی، بین پنج تا هفت میلیارد دلار، سرمایه در گام‌های بعدی این حوزه داشته باشیم.

تولید گاز نیاز به اصلاح دارد...

قالیباف در حوزه گاز به عنوان یک حوزه‌ مهم و کلیدی کمک‌کننده به اقتصاد کشور، بر ضرورت اصلاح روش تولید گاز اشاره کرده و معتقد است که با این اقدام پس از مدتی می‌توانیم سالیانه هفت تا هشت میلیارد دلار سرمایه به مجموعه بازگردانیم.

وی همچنین در مورد طرح‌های زیرساختی حمل‌ونقل جاده‌ای اظهار کرد: قانون مربوط به تأمین مالی در طرح‌های زیرساختی حمل‌ونقل جاده‌ای از طریق بازار سرمایهٔ ایران، می‌تواند در حوزه تولید تسهیل‌گر باشد و بسیاری از موانع تولید را حذف کند.  

آقای قالیباف بازهم دولت را از قیمت‌گذاری دستوری منع می‌کنید؟

رئیس فعلی مجلس و کاندیدای ریاست جمهوری دوره‌ چهاردهم، در جلسه‌ای با بیان اینکه در جریان قانون برنامه هفتم، دولت را از قیمت‌گذاری کالاها به جز چند قلم، منع کرده‌ایم، تصریح کرد: ۵۵ سال است که دوگانه‌های سیب‌زمینی و گوجه‌فرنگی وجود دارد به این معنا که روزی اجازه صادرات به این محصولات داده می‌شود و روزی اجازه صادرات آن وجود ندارد. نمی‌توان به کشاورز گفت یک روز اجازه کشت محصولی را داری و روز دیگر اجازه آن را نداری و باید اجازه داد ثبات در کشاورزی ایجاد شود.