معصومه حیدری

به گزارش پارسینه، برقراری رابطه جنسی واژینال، مقعدی و یا دهانی بدون استفاده از وسایل محافظتی با فرد مبتلا می‌تواند زمینه ابتلا شخص را فراهم کند.

بیماری‌های مقاربتی معمولاً به عنوان عفونت‌های مقاربتی (STI) یا بیماری‌های آمیزشی (VD) نیز شناخته می‌شوند. این مفهوم به این معنا نیست که رابطه جنسی تنها راه انتقال بیماری‌های مقاربتی است. بسته به نوع بیماری‌های مقاربتی، عفونت‌ها می‌توانند از طریق استفاده مشترک از سوزن‌ها و شیردهی نیز منتقل شوند.

علائم بیماری‌های انتقالی جنسی در مردان

بیماری‌های انتقالی جنسی ممکن است بدون علائم ظاهری وجود داشته باشند، اما برخی از بیماری‌های مقاربتی مزمن با علائم خاصی همراه هستند. علائم شایع در مردان شامل موارد زیر می‌شود:

- درد یا ناراحتی در طول رابطه جنسی یا هنگام ادرار کردن

- زخم‌ها، برآمدگی‌ها یا بثورات در اطراف آلت تناسلی، بیضه‌ها، مقعد، باسن، ران یا دهان

- ترشحات غیرمعمول یا خونریزی از آلت تناسلی

- درد و یا تورم در بیضه‌ها

علائم بیماری‌های انتقالی جنسی در زنان

در بسیاری از موارد، بیماری‌های انتقالی جنسی بدون علائم قابل مشاهده‌ای هستند. اما در صورت وجود علائم در زنان، شایع‌ترین علائم عبارتند از:

- درد یا ناراحتی در طول رابطه جنسی یا هنگام ادرار کردن

- زخم، برآمدگی یا بثورات در اطراف واژن، مقعد، باسن، ران یا دهان

- ترشحات غیرمعمول یا خونریزی از واژن

- خارش داخلی یا اطراف واژن

بین بیماری‌های مقاربتی شایع می‌توان به کلامیدیا، سیفلیس، سوزاک و ایدز اشاره کرد.

انواع بیماری‌های انتقالی جنسی

بیماری‌های مختلفی از طریق روابط جنسی انتقال یافته و منجر به عفونت‌های مختلف می‌شوند. شایع‌ترین بیماری‌های انتقالی جنسی به شرح زیر است:

1. کلامیدیا (Chlamydia)

   - علائم عموماً ندارد، اما در صورت وجود ممکن است شامل درد یا ناراحتی در طول رابطه جنسی یا ادرار کردن، ترشحات سبز یا زرد از آلت تناسلی، و درد در پایین شکم باشد.

   - در صورت عدم درمان، می‌تواند منجر به عفونت مجرای ادرار، غده پروستات یا بیضه‌ها، بیماری التهابی لگن، و ناباروری شود. همچنین می‌تواند به کودک از طریق زندگی در رحم مادر منتقل شود.

2. ویروس پاپیلومای انسانی (HPV)

   - انتقال از طریق تماس نزدیک پوست به پوست یا رابطه جنسی.

   - علائم شایع شامل زگیل‌های دستگاه تناسلی، دهان یا گلو هستند.

   - برخی از سویه‌های HPV ممکن است منجر به سرطان‌های مختلفی شوند مانند سرطان دهانه رحم، واژن، آلت تناسلی مردانه، یا رکتوم.

   - واکسن‌های موجود برای HPV می‌توانند در پیشگیری از برخی از سویه‌های خطرناک این ویروس موثر باشند.

هرچند برای HPV درمان خاصی وجود ندارد، اما اغلب موارد به خودی خود از بین می‌روند. مهم است که به کمک مشاوره پزشکی، آزمایش‌ها و غربالگری مناسب انجام شود تا اقدامات مناسب برای کنترل و پیشگیری از عوارض احتمالی این بیماری‌ها صورت گیرد.

سیفیلیس

سیفیلیس یکی از عفونت‌های باکتریایی است که در مراحل اولیه خود عموماً ناشناخته باقی می‌ماند.

اولین علامت ظاهر شده، زخم گرد کوچکی است که به عنوان شانکر شناخته می‌شود. این بیماری می‌تواند در دستگاه تناسلی، مقعد یا دهان ظاهر شود و علیرغم عدم داشتن درد، بسیار عفونی است.

علائم بعدی سیفیلیس ممکن است شامل موارد زیر باشد:

- بثورات جلدی

- خستگی

- تب

- سردرد

- درد مفاصل

- کاهش وزن

- ریزش مو

در صورت عدم درمان، سیفیلیس مرحله آخری ممکن است شامل موارد زیر باشد:

- از بین رفتن بینایی

- از دست دادن شنوایی

- از دست دادن حافظه

- بیماری روانی

- عفونت مغز یا نخاع

- بیماری قلبی

- مرگ

خوشبختانه، در صورت تشخیص زودهنگام سیفیلیس، این بیماری به راحتی با آنتی‌بیوتیک قابل درمان است. با این حال، عفونت سیفیلیس در نوزادان ممکن است مرگبار باشد، بنابراین غربالگری همه زنان باردار از نظر سیفیلیس بسیار حائز اهمیت است.

سیفیلیس اولیه که تشخیص داده شده و درمان شود، با آسیب کمتری همراه است.

ایدز یا HIV

ایدز یا HIV می تواند به سیستم ایمنی بدن آسیب برساند و خطر ابتلا به سایر ویروس‌ها یا باکتری‌ها و سرطان‌های خاص را افزایش دهد. این بیماری در صورت عدم درمان می تواند به HIV مرحله 3، یا همان ایدز، منتهی شود. با این حال، با درمان‌هایی که در حال حاضر موجود است، بسیاری از افراد مبتلا به HIV هرگز به ایدز مبتلا نمی‌شوند.

در مراحل اولیه یا حاد، علائم HIV می تواند به راحتی با علائم آنفولانزا اشتباه گرفته شود. به عنوان مثال، علائم اولیه می توانند شامل:

- تب

- لرز

- درد

- تورم غدد لنفاوی

- گلو درد

- سردرد

- حالت تهوع

- بثورات جلدی

این علائم اولیه معمولاً ظرف مدت یک ماه خود را نشان می دهند. پس از آن زمان، فرد ممکن است بدون داشتن علائم جدی یا پایدار تا سال‌های طولانی حامل HIV باشد. علائم غیر اختصاصی دیگری مانند:

- خستگی مداوم

- تب

- سردرد

- مشکلات معده

ممکن است در افراد دیگر بروز کند.

در حال حاضر درمان نهایی برای HIV وجود ندارد، اما گزینه‌های درمانی برای کنترل آن در دسترس است. درمان زودرس و موثر می تواند به افراد مبتلا به HIV کمک کند تا برای مدت طولانی‌تری زندگی کنند، همانند افرادی که به HIV مبتلا نیستند.

درمان مناسب می تواند احتمال انتقال HIV به شریک جنسی را نیز کاهش دهد. انجام درمان می تواند میزان HIV در بدن را به سطح غیر قابل تشخیص برساند. بر اساس گزارشات CDC، HIV در سطوح غیر قابل تشخیص قابل انتقال به افراد دیگر نیست.

بدون تست‌های روتین، بسیاری از مبتلایان به ویروس HIV از ابتلای خود به این ویروس مطلع نخواهند شد. برای کمک به تشخیص و درمان زودهنگام، توصیه CDC بر این است که همه افراد بین 13 تا 64 سال حداقل یکبار آزمایش دهند. افراد در معرض خطر HIV، حتی اگر علائمی نداشته باشند، باید حداقل سالی یک بار نسبت به انجام آزمایش اقدام کنند.

انجام آزمایش رایگان و محرمانه در همه شهرهای بزرگ و بسیاری از کلینیک‌های بهداشت عمومی ارائه می‌شود. یک ابزار دولتی برای دستیابی به خدمات آزمایش محلی در اینجا موجود است.

با پیشرفت‌های اخیر در آزمایش و درمان، می‌توان زندگی طولانی و سالمی را با HIV پشت سر گذاشت.

مهمترین راه پیشگیری از بیماری‌های مقاربتی استفاده از کاندوم در روابط جنسی است.

سوزاک

سوزاک یکی دیگر از بیماری‌های مقاربتی باکتریایی است که بسیاری از مبتلایان به آن علائمی ندارند. اما اگر علائم وجود داشته باشد، ممکن است شامل موارد زیر باشد:

- ترشح سفید، زرد، بژ یا سبز رنگ از آلت تناسلی مردانه یا واژن

- درد یا ناراحتی در طول رابطه جنسی یا ادرار کردن

- تکرار ادرار بیش از حد معمول

- خارش اطراف دستگاه تناسلی

- گلو درد

در صورت عدم درمان، سوزاک می‌تواند به موارد زیر منجر شود:

- عفونت مجرای ادرار، غده پروستات یا بیضه‌ها

- بیماری التهابی لگن

- ناباروری

همچنین، احتمال انتقال سوزاک از مادر به نوزاد در هنگام زایمان وجود دارد که می‌تواند باعث مشکلات جدی در سلامتی کودک شود. به همین دلیل، بسیاری از پزشکان زنان باردار را تشویق می‌کنند که برای بیماری‌های مقاربتی تحت بررسی و درمان قرار گیرند.

سوزاک معمولاً با آنتی‌بیوتیک‌ها قابل درمان است.

شپش تناسلی

شپش‌ها حشرات ریزی هستند که می‌توانند بر روی موهای ناحیه تناسلی ساکن شوند و مانند شپش‌های سر و بدن، از خون انسان تغذیه می‌کنند.

علائم شایع ناشی از شپش‌های تناسلی شامل موارد زیر است:

- خارش در اطراف دستگاه تناسلی یا مقعد

- برجستگی‌های کوچک صورتی یا قرمز در اطراف دستگاه تناسلی یا مقعد

- تب درجه پایین

- کمبود انرژی

- تحریک پذیری

همچنین ممکن است شپش‌ها یا تخم‌های ریز سفید آنها را در اطراف ریشه موهای ناحیه تناسلی مشاهده کنید که با استفاده از ذره‌بین قابل رویت هستند.

در صورت عدم درمان، شپش‌های تناسلی می‌توانند از طریق تماس پوست به پوست یا از طریق استفاده از لباس‌ها، ملافه‌ها یا حوله‌های مشترک به دیگران منتقل شوند. زخم‌های ناشی از گزش نیز ممکن است عفونی شوند. بنابراین، بهتر است عفونت ناشی از شپش‌های تناسلی را به سرعت درمان کنید.

در صورت ابتلا به شپش‌های تناسلی، می‌توانید از روش‌های موضعی بدون نیاز به نسخه و موچین برای حذف آن‌ها استفاده کنید. همچنین، تمیز نگه داشتن لباس‌ها، ملافه‌ها، حوله‌ها و محیط زندگی مهم است.

تریکومونیازیس

تریکومونیازیس ناشی از یک ارگانیسم کوچک تک سلولی است که می تواند از طریق تماس دستگاه تناسلی از یک شخص به شخص دیگر انتقال یابد.

براساس اعلام CDC، کمتر از یک سوم از افراد مبتلا به تریکومونیازیس با بروز علائم همراه هستند. این عللائم در صورت بروز می توانند شامل موارد زیر باشند:

خروج ترشحات از واژن یا آلت تناسلی مردانه

سوزش یا خارش در اطراف واژن یا آلت تناسلی مردانه

درد یا ناراحتی در هنگام ادرار یا رابطه جنسی

تکرر ادرار

ترشحات مربوط به تریکومونیازیس در زنان بویی ناخوشایند یا «بوی ماهی» دارند.

تریکومونیازیس در صورت عدم درمان ممکن است موارد زیر را در پی داشته باشد:

عفونت مجرای ادراری

بیماری التهابی لگن

ناباروری

تریکومونیازیس می تواند با آنتی بیوتیک درمان شود.

 

تبخال (هرپس سیمپلکس)

تبخال یا هرپس سیمپلکس (HSV) یکی از بیماری‌های مقاربتی شایع است که از طریق دو سویه اصلی ویروس HSV-1 و HSV-2 منتقل می‌شود. بر اساس برآورد CDC، بیش از 1 از 6 نفر از افراد دارای سنین 14 تا 49 سال در ایالات متحده به تبخال مبتلا هستند.

HSV-1 در ابتدا باعث تبخال دهانی (عامل زخم‌های سرماخوردگی) می‌شود، اما همچنین می‌تواند از دهان یک فرد به دستگاه تناسلی فرد دیگر منتقل شود و تبخال دستگاه تناسلی را ایجاد کند.

HSV-2 اغلب باعث تبخال دستگاه تناسلی می‌شود.

شایع‌ترین علامت تبخال، زخم‌های تاول دار است که در تبخال دستگاه تناسلی در داخل یا اطراف دستگاه تناسلی و در تبخال دهانی در دهان یا اطراف آن ایجاد می‌شوند.

زنان باردار که به تبخال مبتلا می‌شوند، ممکن است آن را به جنین یا نوزاد خود منتقل کنند که می‌تواند خطرناک باشد. این نوع تبخال به عنوان تبخال مادرزادی شناخته می‌شود.

در حال حاضر درمان دائمی برای تبخال وجود ندارد، اما داروهایی برای کنترل شیوع و کاهش درد زخم‌های تبخال موجود است و می‌تواند احتمال انتقال آن به شریک جنسی را کاهش دهد.

درمان موثر و اقدامات جنسی ایمن می‌تواند به فرد کمک کند تا با تبخال به طور سالم زندگی کند و دیگران را از ابتلا به این ویروس محافظت کند.

سایر بیماری‌های مقاربتی که شیوع کمتری دارند عبارتند از:

1. شانکروئید

2. لنفوگرانولوما ونروم

3. گرانولوم مغبنی (اینگوینال)

4. مولوسکوم کانتاژیوزوم (زگیل آبکی)

5. گال

 

بیماری‌های انتقالی ناشی از رابطه جنسی دهانی

رابطه جنسی واژینال و مقعدی تنها روش‌های انتقال بیماری‌های مقاربتی نیستند. این بیماری‌ها ممکن است از طریق رابطه جنسی دهانی نیز منتقل شوند یا انتقال یابند. به عبارت دیگر، بیماری‌های مقاربتی می‌توانند از دستگاه تناسلی فردی به دهان یا گلو دیگری منتقل شده و بالعکس.

بیماری‌های مقاربتی دهانی همیشه قابل توجه نیستند. در صورت بروز علائم، این موارد اغلب شامل گلودرد یا زخم‌هایی در اطراف دهان یا گلو است.

بیماری‌های مقاربتی قابل درمان

بسیاری از بیماری‌های مقاربتی قابل درمان هستند. به عنوان مثال، بیماری‌های مقاربتی زیر ممکن است با آنتی بیوتیک یا دیگر درمان‌ها درمان شوند:

- کلامیدیا

- سیفیلیس

- سوزاک

- شپش ناحیه تناسلی

- تریکومونیازیس

بعضی از بیماری‌های مقاربتی قابل درمان نیستند. به عنوان مثال، برای بیماری‌های زیر در حال حاضر درمان موثری وجود ندارد:

- HPV

- HIV

- تبخال

حتی اگر بیماری‌های مقاربتی قابل درمان نباشند، هنوز می‌توان آن‌ها را کنترل کرد. تشخیص زودرس همچنان حائز اهمیت است و گزینه‌های درمانی اغلب برای کمک به کاهش علائم و احتمال انتقال بیماری به دیگران در دسترس هستند.

 

بیماری‌های مقاربتی و بارداری

انتقال بیماری‌های مقاربتی از زنان باردار به نوزادان در دوران بارداری یا هنگام زایمان امکان پذیر است. بروز این بیماری‌ها در نوزادان ممکن است با عوارض جدی همراه باشد که در برخی موارد می‌توانند زندگی آنها را به خطر بیاندازند.

برای کمک به جلوگیری از انتقال بیماری‌های مقاربتی به نوزادان، پزشکان اغلب زنان باردار را تشویق به انجام آزمایش‌های مربوط به بیماری‌های مقاربتی می‌کنند و در صورت تشخیص بیماری‌های مقاربتی، درمان مناسب را تجویز می‌کنند. حتی در صورت عدم وجود هیچ علامتی، پزشک ممکن است به انجام تست‌های مربوط به بیماری‌های مقاربتی توصیه کند.

در صورتی که تست یک یا چند بیماری مقاربتی در دوران بارداری مثبت شود، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک، داروهای ضد ویروسی یا سایر روش‌های درمانی را تجویز کند. در برخی موارد، برای کاهش خطر انتقال بیماری‌ها به نوزاد در زمان تولد، پزشک ممکن است توصیه به زایمان از طریق سزارین داشته باشد.

تشخیص بیماری‌های مقاربتی

در اکثر موارد، پزشکان نمی‌توانند بیماری‌های مقاربتی را تنها بر اساس علائم تشخیص دهند. اگر پزشک یا سایر ارائه‌دهندگان مراقبت بهداشتی مشکوک به ابتلا به بیماری‌های مقاربتی شوند، احتمالاً تست‌های مربوطه را برای بررسی توصیه می‌کنند.

با توجه به سابقه جنسی فرد، ارائه‌دهندگان مراقبت بهداشتی ممکن است حتی در صورت عدم وجود علائم، تست‌های مربوط به بیماری‌های مقاربتی را توصیه کنند. این به دلیل این است که بیماری‌های مقاربتی در بسیاری از موارد با علائم ظاهری قابل تشخیص نیستند. همچنین، حتی بیماری‌های بدون علائم می‌توانند به آسیب‌ها منجر یا به افراد دیگر منتقل شوند.

ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی می‌توانند با استفاده از تست‌های ادرار یا خون، اکثر بیماری‌های مقاربتی را تشخیص دهند. آن‌ها ممکن است با کمک سواب از دستگاه تناسلی فرد نمونه‌برداری کنند. همچنین، در صورت وجود زخم، ممکن است نمونه‌برداری از آن نیز صورت بگیرد.

تست‌های مربوط به بیماری‌های مقاربتی می‌توانند در مطب پزشک یا کلینیک بهداشت جنسی انجام شوند.

هرچند که کیت‌های آزمایش خانگی برای برخی از بیماری‌های مقاربتی وجود دارند، اما ممکن است همیشه قابل اعتماد نباشند. در استفاده از آن‌ها باید با احتیاط عمل کنید و قبل از خرید کیت تست، از تأیید آن توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده اطمینان حاصل کنید.

درک این موضوع که آزمایش پاپ اسمیر یک آزمایش بیماری مقاربتی نیست، حائز اهمیت است. آزمایش پاپ اسمیر وجود سلول‌های پیش‌سرطانی در دهانه رحم را بررسی می‌کند. اگرچه ممکن است با تست HPV ترکیب شود، اما منفی بودن آزمایش پاپ اسمیر به معنای عدم ابتلا به هرگونه بیماری مقاربتی نیست.

در صورت داشتن هرگونه رابطه جنسی، مشاوره با ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی در خصوص انجام تست‌های بیماری‌های مقاربتی می‌تواند تصمیم خوبی باشد. برخی افراد ممکن است از تست‌های مکرر نسبت به سایرین بهره‌مند شوند.

برای تشخیص بیماری‌های مقاربتی، به همراه مشاوره پزشکی، انجام آزمایشات مختلف الزامی است.

درمان بیماری‌های مقاربتی

درمان بیماری‌های مقاربتی بسته به نوع آن‌ها متفاوت است و اقدام به درمان بیماری‌های مقاربتی در فرد و شریک جنسی قبل از از سرگیری فعالیت جنسی حائز اهمیت است تا انتقال عفونت به دیگران جلوگیری شود.

بیماری‌های مقاربتی باکتریایی

معمولاً آنتی‌بیوتیک‌ها به راحتی می‌توانند عفونت‌های باکتریایی را درمان کنند. مصرف تمام آنتی‌بیوتیک‌ها طبق تجویز حتمی است. حتی اگر علائم بهتر شوند، تا اتمام دوره مصرف آن‌ها را ادامه دهید. پس از مصرف تمام داروهای تجویز شده، در صورت عدم رفع علائم یا عود آن‌ها، با پزشک خود مشورت کنید.

بیماری‌های مقاربتی ویروسی

آنتی‌بیوتیک‌ها قادر به درمان بیماری‌های مقاربتی ویروسی نیستند. اغلب بیماری‌های ویروسی درمانی ندارند، اما برخی از آن‌ها به تنهایی رفع می‌شوند و در بسیاری از موارد، گزینه‌های درمانی برای تسکین علائم و کاهش خطر انتقال وجود دارد. به عنوان مثال، برای کنترل عود و شدت تبخال داروهای مناسب موجود است. همچنین، درمان می‌تواند به جلوگیری از پیشرفت HIV کمک کند و داروهای ضد ویروسی می‌توانند خطر انتقال ویروس HIV به دیگران را کاهش دهند.

سایر بیماری‌های مقاربتی

برخی از بیماری‌های مقاربتی، نه با ویروس و نه باکتری، بلکه ناشی از موجودات کوچک دیگری هستند مانند:

- شپش‌های ناحیه تناسلی

- تریکومونیازیس

- گال

این بیماری‌ها معمولاً با داروهای خوراکی یا موضعی قابل درمان هستند. برای اطلاعات بیشتر در مورد بیماری و گزینه‌های درمانی با پزشک یا سایر ارائه‌دهندگان خدمات بهداشتی مشورت کنید.

پیشگیری از بیماری‌های مقاربتی

تنها راه مطمئن برای پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های مقاربتی، اجتناب از تماس جنسی است. اما اگر باید رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی برقرار شود، راه‌هایی برای ایمن‌تر کردن آن وجود دارد.

استفاده صحیح از کاندوم حفاظت مؤثری در برابر بسیاری از بیماری‌های مقاربتی ایجاد می‌کند. استفاده از کاندوم در رابطه جنسی واژینال، مقعدی و دهانی برای ایجاد محافظت بهینه ضروری است. همچنین، محافظت از دهان با استفاده از محافظ دندان نیز موثر است.

کاندوم‌ها عموماً در پیشگیری از بیماری‌هایی که از طریق مایعاتی مانند مایع منی یا خون منتقل می‌شوند، مؤثر هستند. اما نمی‌توانند حفاظت کاملی در برابر بیماری‌هایی که از راه تماس پوست به پوست منتقل می‌شوند، فراهم کنند. در صورت عدم پوشش ناحیه آلوده پوست توسط کاندوم، احتمال گرفتن بیماری یا انتقال آن به شریک جنسی وجود دارد.

کاندوم نه تنها در برابر بیماری‌های مقاربتی، بلکه در برابر بارداری ناخواسته نیز حفاظت ایجاد می‌کند. برخی از روش‌های کنترل زایمان مانند قرص‌های کنترل بارداری، تزریق‌های کنترل بارداری، ایمپلنت‌های کنترل بارداری و دستگاه‌های داخل رحمی (IUD)، معمولاً بر بیماری‌های مقاربتی تأثیری ندارند.

غربالگری منظم بیماری‌های مقاربتی برای افراد دارای فعالیت جنسی، ایده‌ء خوبی است. این امر بویژه برای افرادی که با شریک جدیدی در رابطه هستند یا شرکای جنسی متعدد دارند، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. تشخیص زودهنگام و درمان می‌تواند به متوقف شدن شیوع عفونت‌ها کمک کند.

قبل از برقراری رابطه جنسی با فرد جدید، انتقال سابقه جنسی خود بسیار مهم است. همچنین هر دو نفر باید از نظر بیماری‌های مقاربتی توسط یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی غربالگری شوند، زیرا این بیماری‌ها معمولاً فاقد هرگونه علامتی هستند. 

در صورتی که شریک جنسی شما به یک بیماری مقاربتی ابتلا داشته باشد، پیروی

 از برنامه درمانی توسط ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی ضروری است. همچنین از پزشک خود در مورد راهکارهایی برای محافظت از خود در برابر گرفتن بیماری‌های مقاربتی از شریک جنسی خود مشورت بگیرید. به عنوان مثال، اگر شریک جنسی شما به HIV مبتلا است، پزشک ممکن است شما را به استفاده از روش‌های پیشگیری پیش از مواجهه (PrEP) تشویق کند.

از واکسیناسیون‌های مخصوص برای HPV و هپاتیت B استفاده کنید، اگر این واکسیناسیون‌ها برای شما و شریک جنسی مناسب است.

پیروی از برنامه درمانی و پیشگیری توصیه شده توسط پزشک متخصص می‌تواند در بهبود چشم‌انداز طولانی‌مدت بیماری‌های مقاربتی کمک کند.